Σαν σήμερα, ανήμερα του Αγίου Μηνά, το 1826 η Αίγινα ορίζεται η πρώτη πρωτεύουσα του νεοσύστατου Ελληνικού Κράτους, σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη περίοδο για την πορεία της Επανάστασης και τη συγκρότηση της πολιτικής οργάνωσης του έθνους.
Η επιλογή του νησιού μας δεν έγινε τυχαία, αλλά αντανακλούσε την ανάγκη για έναν τόπο ασφαλή, πολιτικά ουδέτερο και λειτουργικά κατάλληλο για τη δημιουργία δομών εξουσίας από το μηδέν. Εκείνη την εποχή, το Ναύπλιο – που θεωρούνταν η προφανής επιλογή – βρισκόταν σε αναβρασμό λόγω εμφύλιων συγκρούσεων, γεγονός που καθιστούσε την εγκατάσταση της κυβέρνησης επισφαλή.
Η Αίγινα, αν και μικρή, γνώρισε ταχύρρυθμη ανάπτυξη σε αυτό το σύντομο αλλά καθοριστικό διάστημα. Ο πληθυσμός της αυξήθηκε σημαντικά, καθώς άνθρωποι από διάφορα μέρη της Ελλάδας συρρέουν στο νησί αναζητώντας εργασία και συμμετοχή στη νέα διοικητική πραγματικότητα. Το νησί μετατρέπεται έτσι, έστω και προσωρινά, σε πολιτικό και κοινωνικό κέντρο της Επανάστασης.
Υπό την ηγεσία του Ιωάννη Καποδίστρια, ο οποίος αναλαμβάνει καθήκοντα Κυβερνήτη στις 26 Ιανουαρίου 1828, η Αίγινα φιλοξενεί τις πρώτες διοικητικές υπηρεσίες, τα θεσμικά όργανα και το πρώτο κρατικό τυπογραφείο, όπου τυπώνονται επίσημα έγγραφα και νόμοι. Από αυτό το μικρό αλλά ιστορικά καθοριστικό κέντρο, αρχίζει η προσπάθεια συγκρότησης ενός ενιαίου κράτους που να υπερβαίνει τοπικές αντιθέσεις, στρατιωτικές φατρίες και τις εμφύλιες διαμάχες που είχαν εξασθενήσει την επανάσταση.
Η επιλογή της Αίγινας είχε και συμβολική διάσταση. Απομακρυσμένη από τα πεδία των συγκρούσεων, πρόσφερε τη σταθερότητα που απαιτούνταν για να στεριώσουν οι πρώτες λειτουργίες του κράτους – από την οικονομική οργάνωση μέχρι την εκπαίδευση και τη μέριμνα για τη δημόσια διοίκηση. Η εικόνα του Καποδίστρια να εργάζεται αδιάκοπα στο νησί αποτελεί μία από τις πιο χαρακτηριστικές στιγμές της νεοελληνικής ιστορίας.
Το 1829, καθώς η κατάσταση σταδιακά σταθεροποιείται και η ανάγκη για μια πιο κεντρική και στρατηγικά ευνοϊκή πρωτεύουσα γίνεται εμφανής, η διοικητική έδρα μεταφέρεται στο Ναύπλιο. Παρ’ όλα αυτά, η Αίγινα διατηρεί τον ιδιαίτερο συμβολισμό της: είναι το σημείο από όπου άρχισε να οικοδομείται συστηματικά το ελληνικό κράτος, με θεσμούς, νόμους και οργανωμένη δημόσια διοίκηση.