Πρόκειται για μια δράση με χρηματοδότηση από την Ε.Ε., την οποία το αρμόδιο υπουργείο Εσωτερικών πρέπει να έχει φέρει εις πέρας μέχρι το τέλος της χρονιά
Μια θεσμική και συστηματική διαδικασία για την καταπολέμηση της διαφθοράς, τόσο στο στενό όσο και στο ευρύτερο Δημόσιο, επιχειρεί η κυβέρνηση – σε ένα εγχείρημα που μάλιστα θέλει να υλοποιήσει το συντομότερο δυνατό. Στους λεγόμενους «μπλε φακέλους», στο ανανεωμένο σχέδιο κυβερνητικής πολιτικής για το δεύτερο μισό του 2025, που συνέταξαν ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Κωστής Χατζηδάκης και ο υπουργός Επικρατείας Άκης Σκέρτσος, περιλαμβάνεται και το εξής: «Πιστοποίηση φορέων του δημόσιου τομέα και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης έναντι του συστήματος διαχείρισης κατά της διαφθοράς». Πρόκειται για μια δράση –με χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης– την οποία το αρμόδιο υπουργείο Εσωτερικών πρέπει να έχει φέρει εις πέρας μέχρι το τέλος της χρονιάς.
Παράλληλα, τρέχουν και άλλα έργα προς τον ίδιο σκοπό. Για παράδειγμα, το υπουργείο Δικαιοσύνης συμμετέχει ενεργά στην υλοποίηση του Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου για την καταπολέμηση της διαφθοράς, και με τη συνδρομή της ομάδας εργασίας που έχει συγκροτηθεί για τον σκοπό αυτό, ενώ θα εργαστεί για την αναβάθμιση του συστήματος τήρησης αρχείου – ιστορικού σχετικά με τις διώξεις και τις τελεσίδικες αποφάσεις σε υποθέσεις διαφθοράς, συμπεριλαμβανομένης της διαφθοράς υψηλού επιπέδου.
Αντικείμενο του έργου που έχει αναλάβει το υπουργείο Εσωτερικών αποτελεί η υλοποίηση όλων των απαραίτητων ενεργειών, προκειμένου οι φορείς του δημόσιου τομέα και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης να λάβουν πιστοποίηση έναντι του Συστήματος Διαχείρισης κατά της Διαφθοράς (ISO 37001).
Σκοπός του έργου είναι η ανάδειξη της σημασίας μιας κουλτούρας διαφάνειας και μηδενικής ανοχής στη διαφθορά, μέσα από έναν εμπεριστατωμένο, μεθοδικό και συστηματικό τρόπο καταγραφής πολιτικών και διαδικασιών, καθώς και συστηματικής παρακολούθησης μέσω δεικτών και στοχευμένων ελέγχων.
Μέσα από αυτή τη διαδικασία, η κυβέρνηση επιδιώκει την ενίσχυση της διαφάνειας, την προστασία της φήμης κάθε δημόσιου οργανισμού, τη βελτίωση της εσωτερικής κουλτούρας, την ανίχνευση και αντιμετώπιση περιστατικών δωροδοκίας και διαφθοράς και την εκπαίδευση – ευαισθητοποίηση σε φαινόμενα διαφθοράς.
Ειδικότερα, οι βασικοί στόχοι του έργου περιλαμβάνουν:
- Την πρόληψη περιστατικών δωροδοκίας μέσω της εφαρμογής αποτελεσματικών μηχανισμών εσωτερικού ελέγχου και διαχείρισης κινδύνων.
- Την ενίσχυση της διαφάνειας στη λειτουργία των δημόσιων φορέων, προάγοντας την υπευθυνότητα και τη λογοδοσία.
- Τη διασφάλιση συμμόρφωσης με την ισχύουσα εθνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία, καθώς και με διεθνή πρότυπα και καλές πρακτικές.
- Την προστασία και ενίσχυση της φήμης και αξιοπιστίας των εμπλεκόμενων οργανισμών.
- Τη βελτίωση της εσωτερικής κουλτούρας του οργανισμού, καλλιεργώντας αξίες ακεραιότητας, επαγγελματισμού και ηθικής συμπεριφοράς.
- Την έγκαιρη ανίχνευση και αποτελεσματική αντιμετώπιση περιστατικών διαφθοράς και δωροδοκίας, μέσω καθορισμένων διαδικασιών αναφοράς και διαχείρισης περιστατικών.
- Την εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού, σε όλα τα επίπεδα του οργανισμού, σε θέματα πρόληψης και καταπολέμησης της διαφθοράς.
- Την ενίσχυση της εμπιστοσύνης των πολιτών και όλων των ενδιαφερόμενων μερών απέναντι στους δημόσιους φορείς, συμβάλλοντας στην κοινωνική συνοχή και τη χρηστή διοίκηση.
Οι προβλεπόμενες υπηρεσίες του έργου θα παρασχεθούν σε φορείς του Δημοσίου και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, οι οποίοι θα εκδηλώσουν σχετικό ενδιαφέρον για συμμετοχή. Η επιλογή των φορέων που θα ωφεληθούν από το έργο θα πραγματοποιηθεί βάσει της σειράς υποβολής των αιτήσεών τους (με σειρά προτεραιότητας), και έως ότου εξαντληθεί ο διαθέσιμος προϋπολογισμός που έχει προβλεφθεί.
Σε περίπτωση αυξημένου ενδιαφέροντος από μεγαλύτερο αριθμό φορέων, είναι πιθανό να τηρηθεί μητρώο επιλαχόντων, το οποίο θα αξιοποιηθεί μόνο εφόσον υπάρξουν δυνατότητες διεύρυνσης του φυσικού αντικειμένου του έργου ή εξοικονόμησης πόρων κατά τη διάρκεια υλοποίησής του.
Για την ενεργοποίηση των φορέων που πρόκειται να συμμετάσχουν στο έργο, προβλέπεται και η υλοποίηση στοχευμένων ενεργειών δημοσιότητας και ενημέρωσης, οι οποίες θα πραγματοποιηθούν υπό την ευθύνη και τον συντονισμό του υπουργείου Εσωτερικών, ως αρμόδιου φορέα εποπτείας και υλοποίησης της δράσης.
Συνοπτικά, η ολοκληρωμένη και κατάλληλη προετοιμασία των φορέων του δημόσιου τομέα και των δήμων και περιφερειών της χώρας θα τους επιτρέψει να υποβάλουν αίτηση και να αποκτήσουν πιστοποίηση, σύμφωνα με το διεθνές πρότυπο ISO 37001.
Παράλληλα, το έργο αποσκοπεί στην ενίσχυση της σημασίας της υιοθέτησης μιας κουλτούρας διαφάνειας, ακεραιότητας και μηδενικής ανοχής απέναντι στη διαφθορά, μέσα από μια τεκμηριωμένη, μεθοδική και συστηματική προσέγγιση. Η προσέγγιση αυτή περιλαμβάνει την καταγραφή, τεκμηρίωση και εφαρμογή κατάλληλων πολιτικών και διαδικασιών, καθώς και τη θέσπιση μηχανισμών συνεχούς παρακολούθησης μέσω δεικτών απόδοσης και στοχευμένων ελέγχων.