Οι δημοσκοπήσεις των τελευταίων μηνών διαμορφώνουν μια εικόνα όπου η Νέα Δημοκρατία παραμένει κυρίαρχη δύναμη, αλλά όχι με τα δημοσκοπικά ποσοστά που πέτυχε το 2023.
Η πρόσφατη έρευνα της MRB για λογαριασμό της εφημερίδας Ελεύθερος Τύπος αποτυπώνει αυτό ακριβώς το σκηνικό – αλλά προσφέρει και επιπλέον στοιχεία για τη διάθεση των πολιτών, τις προτεραιότητές τους και τον τρόπο αξιολόγησης της κυβέρνησης.
Γράφει ο Βαγγέλης Αποστολίδης
Θεολόγος, Οικονομολόγος MSc, Πολιτικός Επιστήμων MSc
Βασικά ευρήματα
-
Η Νέα Δημοκρατία συγκεντρώνει 28,1 % στην εκτίμηση ψήφου με αναγωγή στο σύνολο, με άνοδο μόλις 0,1 της μονάδας σε σχέση με δύο εβδομάδες πριν.
-
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης προηγείται στην καταλληλότητα για πρωθυπουργός με 22,9 %.
-
Σταθερότητα εμφανίζει η ΝΔ σε σχέση με το καλοκαίρι – φθινόπωρο του 2024, ενώ καταγράφεται μικρή άνοδος στον δείκτη αισιοδοξίας για την πορεία της χώρας.
-
Τα κορυφαία προβλήματα που συνταράσσουν την κοινή γνώμη είναι η ακρίβεια στα τρόφιμα, τα ενοίκια και τα χαμηλά εισοδήματα.
Προσδιορισμός της δυσφορίας
Ειδικότερα, από την έρευνα:
-
Το 31,2 % των ερωτηθέντων αναφέρει «αυξήσεις στα τρόφιμα» ως κύρια πηγή προβλήματος.
-
Το 28,7 % αναδεικνύει τα «χαμηλά εισοδήματα/μισθούς».
-
Το 17,9 % επισημαίνει τις αυξήσεις σε προϊόντα πρώτης ανάγκης (εκτός τροφίμων).
-
Το 10,5 % επισημαίνει το κόστος ενέργειας-καυσίμων.
-
Το 8,6 % δηλώνει προβληματισμό για τα ενοίκια (ενώ μεταξύ όσων ενοικιάζουν κατοικία αυτό το ποσοστό φτάνει το 19,8 %).
Επίσης, το 21,4 % δηλώνει πολύ/αρκετά ευαισθητοποιημένο για την έννοια της «δικαιοσύνης», υπογραμμίζοντας πως η θεσμική αξιοπιστία παίζει ρόλο στην πολιτική συμπεριφορά των πολιτών.
Τα ποσοστά των κομμάτων
-
ΠΑΣΟΚ: 13 % περίπου (με πτώση 0,8 μονάδας).
-
Ελληνική Λύση: 12,1 %.
-
Φωνή Λογικής: 5,3 %.
-
ΜέΡΑ25: 3,1 %.
-
Το ποσοστό της «αδιευκρίνιστης ψήφου» παραμένει υψηλό (~23 %) — ένα σημαντικό στοιχείο αβεβαιότητας για το εκλογικό σκηνικό.
Η «διπλή μάχη»
Το σκηνικό που διαμορφώνεται δείχνει δύο ταυτόχρονες μάχες:
-
Πρώτον, η κυβέρνηση του Κ. Μητσοτάκη πρέπει να αντιμετωπίσει την καθημερινότητα – ακρίβεια, εισοδήματα, ενοίκια – και να αποδείξει έργο στους πολίτες. Στην έρευνα, το 51,9 % δηλώνει ότι «θέλω να δω αποτέλεσμα στη ζωή μου, να πάει η χώρα μπροστά» και το 46,4 % επισημαίνει ότι προέχει «ηθικό πρόσημο».
-
Δεύτερον, η αντιπολίτευση και τα μικρότερα κόμματα «μάχονται» για τη δεύτερη θέση και για το ποιο θα αναδειχθεί ως αξιωματική αντιπολίτευση, σε ένα σκηνικό όπου τα δεδομένα παραμένουν θολά.
Οι αναποφάσιστοι ως πραγματικός αντίπαλος
Καθοριστικό ρόλο αναμένεται να διαδραματίσουν οι αναποφάσιστοι, που σε πολλές έρευνες φτάνουν το 20 % και άνω. Οι ψηφοφόροι αυτοί δείχνουν μία αναμονή — δεν έχουν ακόμη αποφασίσει ούτε κόμμα ούτε ηγέτη. Αν η κυβέρνηση καταφέρει να τους «πιάσει» με έργο και σταθερότητα, θα έχει επιτύχει πολύ περισσότερο από τα εντυπωσιακά ποσοστά. Αν όχι — η αβεβαιότητα και το «χάος» μπορεί να γίνουν πιο ορατά.
Συμπέρασμα
Η Ελλάδα έχει ήδη περάσει περιόδους αστάθειας και γνωρίζει τις συνέπειες της. Τώρα, η κατάσταση φαίνεται να μην αφορά μόνο το ποιο κόμμα θα κερδίσει αλλά πόσο πείθει ότι θα μπορέσει να διαχειριστεί τα καθημερινά προβλήματα.
Ο Κ. Μητσοτάκης και η Νέα Δημοκρατία φέρουν το προβάδισμα – αλλά δεν έχουν τη «χαλαρότητα» του παρελθόντος. Το στοίχημα είναι να αποκτήσουν τον έλεγχο της επόμενης ημέρας μέσα από εμπιστοσύνη και αξιοπιστία. Οι πολίτες δεν ζητούν απλώς λόγια — ζητούν αποδείξεις.