Μήνυμα αποφασιστικότητας από την κυβέρνηση – Η Ελλάδα δεν προκαλεί, αλλά δεν θα κάνει πίσω στις παράλογες επιδιώξεις του Ερντογάν και θα αντιμετωπίσει όλες τις προκλήσεις με σταθερότητα και προσήλωση στο Διεθνές Δίκαιο
Την πόρτα του φρενοκομείου απειλεί να ανοίξει ο πρόεδρος της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος προχώρησε αιφνιδιαστικά στη δημοσίευση αιτήσεων για να χορηγηθούν στην τουρκική κρατική εταιρεία πετρελαίων άδειες ερευνών σε 24 περιοχές ελληνικής υφαλοκρηπίδας στη Ρόδο, στην Κάρπαθο, στην Κάσο και στην Κρήτη.
«Δεν μπορούμε να εκχωρήσουμε υφαλοκρηπίδα εκεί», ξεκαθάρισε στο «ΘΕΜΑ» ανώτατος κυβερνητικός παράγοντας, οριοθετώντας με προσεκτικό τρόπο την τελευταία διάταξη άμυνας της ελληνικής κυβέρνησης και αποφεύγοντας επιμελώς να χρησιμοποιήσει τον όρο «κόκκινη γραμμή».
«Η χώρα θα αντιμετωπίσει όλες τις προκλήσεις με σταθερότητα, αυτοπεποίθηση και πάντα με προσήλωση στο Διεθνές Δίκαιο», προειδοποίησε δημοσίως ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ξεκαθαρίζοντας ότι η Ελλάδα ούτε επιθυμεί ούτε τροφοδοτεί την ένταση.
Σε επιστολές προς την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ από 3 Ιουνίου 2020, ο κ. Μητσοτάκης ξεκαθαρίζει ότι ενδεχόμενο κλιμάκωσης από πλευράς της Τουρκίας δεν θα οδηγήσει απλώς σε ελληνοτουρκική κρίση, αλλά θα επιφέρει ρήξη στις σχέσεις της Τουρκίας με την Ευρωπαϊκή Ενωση, με ό,τι αυτό συνεπάγεται στο επίπεδο της ευρωτουρκικής συνεργασίας και της οικονομικής βοήθειας που διοχετεύουν οι Βρυξέλλες στην Αγκυρα μέσω χρηματοδοτικών πρωτοκόλλων.
«Η Ελλάδα ήταν και παραμένει απολύτως προετοιμασμένη για να αντιμετωπίσει και αυτή την πρόκληση, εφόσον η Τουρκία αποφασίσει τελικά να την υλοποιήσει», επισήμανε με δήλωσή του και ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας.
Από την πλευρά του, ο υπουργός Εθνικής Αμυνας παρέπεμψε στον τρόπο αντίδρασης κατά τη διάρκεια της οργανωμένης απόπειρας παραβίασης των ελληνικών συνόρων στον Εβρο από δεκάδες χιλιάδες παράνομους μετανάστες. «Η Ελλάδα δεν παρακολουθεί, ενίοτε δείχνει και τα δόντια της», υπογράμμισε ο κ. Νίκος Παναγιωτόπουλος.
«Δεν πάμε καλά»
Τα μηνύματα που εκπέμπουν δημοσίως οι Τούρκοι το τελευταίο 15ήμερο είναι αντιφατικά και άκρως ανησυχητικά. Από τα μέσα και μέχρι τα τέλη Μαΐου συνεργάτες του πρωθυπουργού αξιολογούσαν με θετικό πρίσμα τη μείωση του αριθμού των παραβιάσεων του ελληνικού εναέριου χώρου στο Αιγαίο και τον μηδενισμό των υπερπτήσεων τουρκικών F-16 πάνω από ελληνικά νησιά.
Στην ελληνική κυβέρνηση είχαν αρχίσει να δημιουργούνται ελπίδες για το ενδεχόμενο να δρομολογηθούν προκαταρκτικές συζητήσεις με την Τουρκία μέσω άτυπων διαύλων επικοινωνίας -των λεγόμενων back channels-, αφού θα είχε προηγηθεί αποκλιμάκωση της τουρκικής επιθετικότητας.
«Πού θέλουμε να βάλουμε το όριο;» είπε στο «ΘΕΜΑ» κορυφαίο κυβερνητικό στέλεχος παροτρύνοντας για ψύχραιμη καταγραφή των καθημερινών περιστατικών ώστε να μην πυροδοτούνται καταστάσεις που στην πραγματικότητα είναι ελεγχόμενες. Κι ενώ η κατάσταση στα Ελληνοτουρκικά παρέπεμπε στη σκηνή από την ταινία «Το κυνήγι του Κόκκινου Οκτώβρη», όπου οι εγκλωβισμένοι στο πυρηνοκίνητο ρωσικό υποβρύχιο προσπαθούσαν να διαπιστώσουν αν υπάρχουν ίχνη ζωής, ερμηνεύοντας τους ήχους που μεταδίδονταν μέσω των τορπιλοσωλήνων, η… αναζωπύρωση της πυρκαγιάς για την οποία πολλοί ανησυχούσαν ήρθε.
Τη Δευτέρα 1 Ιουνίου η τουρκική κρατική εταιρεία πετρελαίων ΤΡΑΟ ζήτησε άδεια (από την τουρκική γενική διεύθυνση μεταλλίων και πετρελαίου) για έρευνες υδρογονανθράκων στη θαλάσσια περιοχή που ξεκινά από το όριο των ελληνικών χωρικών υδάτων νότια του Καστελόριζου, διέρχεται ανοιχτά της Καρπάθου και της Κάσου και εκτείνεται νοτιοδυτικά μέχρι το ανατολικότερο σημείο της Κρήτης, περνώντας ξυστά από την ελληνική αιγιαλίτιδα ζώνη των 6 ναυτικών μιλίων.
Πρόκειται για μια περιοχή την οποία το καθεστώς Ερντογάν είχε σημαδέψει σε χάρτες ως ανήκουσα σε τουρκική υφαλοκρηπίδα από την 1 Σεπτεμβρίου του 2019. Την ημέρα εκείνη ο πρόεδρος της Τουρκίας είχε φωτογραφηθεί μπροστά από τον χάρτη της υποτιθέμενης «Γαλάζιας Πατρίδας» των γειτόνων, που μεταξύ άλλων περιλαμβάνει στο νοτιοδυτικότερο τμήμα του την περιοχή ανάμεσα σε Ρόδο – Κάρπαθο – Κάσο και Κρήτη, την οποία η Αγκυρα έχει χωρίσει σε 24 οικόπεδα.
«Εγώ δεν θα το έπαιρνα στα σοβαρά», ήταν η αντίδραση του πρεσβευτή των ΗΠΑ στην Αθήνα Τζέφρι Πάιατ, όταν η ελληνική διπλωματία είχε διαμαρτυρηθεί τον Σεπτέμβριο του 2019 για τη φωτογραφία του κ. Ερντογάν με φόντο τον χάρτη με το μισό Αιγαίο υπό τουρκική κυριαρχία, εικόνα την οποία επανέλαβε το βράδυ της Κυριακής στη συνέντευξή του στο TRT στην οποία προχώρησε σε νέες απειλές…
Το τούρκικο σχέδιο
Ακριβώς εννέα μήνες μετά την αποκάλυψη των σχεδιασμών τους μέσα από αναλυτικό χάρτη με τις διεκδικήσεις τους, οι Τούρκοι προχώρησαν ακόμη ένα βήμα στην οικοδόμηση της προσπάθειάς τους να υφαρπάξουν θαλάσσιες ζώνες στις οποίες η Ελλάδα έχει την αποκλειστική και πλήρη κυριαρχία με βάση τα προβλεπόμενα από το Διεθνές Δίκαιο.
Οσοι θεωρούν ότι ο χωρισμός της θαλάσσιας περιοχής που εφάπτεται στα ελληνικά χωρικά ύδατα από τη Ρόδο μέχρι την Κρήτη σε 24 οικόπεδα είναι απλώς μια τουρκική προσπάθεια για παζάρι ώστε η ελληνική κυβέρνηση να πειθαναγκαστεί και να καθίσει στο τραπέζι των συνομιλιών με την Αγκυρα εφ’ όλης της ύλης, μάλλον λησμονούν ότι ο κ. Ερντογάν χτίζει μεθοδικά εδώ και πολλούς μήνες τις σημερινές του διεκδικήσεις.
Στις 13 Νοεμβρίου του 2019 ο μόνιμος αντιπρόσωπος της Τουρκίας στον ΟΗΕ Φεριντούν Σινιρλίογλου κατέθεσε στα Ηνωμένα Εθνη κείμενο με συγκεκριμένες συντεταγμένες, υποστηρίζοντας ότι τα μονομερώς και αυθαίρετα σημεία που όριζε διαμόρφωναν το εξωτερικό όριο της τουρκικής υφαλοκρηπίδας στην Ανατολική Μεσόγειο.
Στον πυρήνα της τουρκικής στρατηγικής ήταν ο ισχυρισμός ότι τα νησιά δεν έχουν πλήρη δικαιώματα σε θαλάσσιες ζώνες πλην της χωρικής τους θάλασσας. Για τα ελληνικά νησιά προσπαθούσαν να επιβάλουν την άποψη ότι η Αθήνα έχει δικαιοδοσία μόνο σε μια ζώνη 6 ναυτικών μιλίων γύρω από τις ακτές των νησιών, διαγράφοντας πλήρως την έννοια της υφαλοκρηπίδας και της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης εάν πρόκειται για την Ελλάδα.
Μάλιστα, στην επιστολή Σινιρλίογλου προς τον ΟΗΕ από 13 Νοεμβρίου 2019, αναφερόταν ότι η τουρκική υφαλοκρηπίδα στην Ανατολική Μεσόγειο θα διαμοιραστεί με την Αίγυπτο με βάση τη μέση γραμμή! Για την Ελλάδα όμως οι Τούρκοι δεν δέχονται τη μέση γραμμή ως μέσο χάραξης των θαλασσίων ζωνών, επιχειρώντας να απομειώσουν την ελληνική υφαλοκρηπίδα σε μια ζώνη μόλις 6 ν.μ. από την ακτογραμμή των νησιών, όσο και το εύρος των ελληνικών χωρικών υδάτων.
Κινούμενη στον δρόμο της κλιμάκωσης, ένα ενδεχόμενο που πολλοί στην Αθήνα θεωρούσαν ακραίο τον Νοέμβριο του 2019, η τουρκική πλευρά ενεργοποίησε το σενάριο των ερευνών από την κρατική ΤΡΑΟ.
Τώρα, η τουρκική εταιρεία πετρελαίων ζητά εξουσιοδότηση από την Αγκυρα για να ξεκινήσει έρευνες με σκοπό τον εντοπισμό υδρογονανθράκων σε θαλάσσιες περιοχές ανατολικά της Κρήτης και μάλιστα εντός του ελληνικού FIR, που περιλαμβάνει το σύνολο της ελληνικής υφαλοκρηπίδας.
«Αν προσπαθήσουν να ενεργοποιήσουν τους σχεδιασμούς τους και τις προβλέψεις του τουρκο-λιβυκού μνημονίου, θα πράξουμε με βάση όσα έχουμε πει, τα οποία και εννοούμε», μας εξηγεί υψηλόβαθμο κυβερνητικό στέλεχος.
Η γραμμή της Αθήνας
«Τα όρια αντοχής της πλευράς μας μεταφέρονται αρμοδίως εκεί που πρέπει, σε φίλους και εχθρούς. Δεν διατυμπανίζουμε την κόκκινη γραμμή της κυβέρνησης σε τηλεοράσεις και ραδιόφωνα για να παίρνουμε το like», αναφέρει κρατικός παράγοντας.
Στο ερώτημα πότε είναι η κρίσιμη περίοδος που η Αθήνα αναμένει ότι οι Τούρκοι θα προσπαθήσουν να προχωρήσουν στο επόμενο τακτικό βήμα, ο συνομιλητής μας εξηγεί ότι οι τυπικές διαδικασίες για να εγκριθεί το αίτημα της ΤΡΑΟ για διεξαγωγή ερευνών στο τμήμα της ελληνικής υφαλοκρηπίδας μεταξύ Ρόδου – Καρπάθου – Κάσου και Κρήτης μπορεί να διαρκέσουν από δύο μέχρι και τέσσερις μήνες.
«Ολοι προέβλεπαν θερμό επεισόδιο με την Τουρκία μέσα στον χειμώνα, αλλά δεν είχαμε. Αλλοι προεξοφλούσαν κρίση στην περιοχή του Καστελόριζου τον Αύγουστο του 2019, αλλά δεν έγινε», απαντά ο αξιωματούχος στο ερώτημα αν ο κ. Ερντογάν θα προχωρήσει στον σχεδιασμό του μέχρι τέλους, με σκοπό να εγκλωβίσει τα ελληνικά νησιά σε μια τεράστια ζώνη τουρκικής υφαλοκρηπίδας.
«Οπως και κάθε άλλη κίνηση, θα εξαρτηθεί από το πολιτικό και το στρατηγικό περιβάλλον που θα έχει διαμορφωθεί εκείνη την εποχή», συνεχίζει ο έμπειρος κυβερνητικός παράγοντας.
«Με τους Τούρκους μιλάμε αυτή την περίοδο;» ρωτάμε κορυφαίο στέλεχος της ελληνικής κυβέρνησης, για να λάβουμε την… τσεκουράτη απάντηση: «Δυστυχώς όχι».
Σύμφωνα με την ανάλυσή του, «το μοντέλο διακυβέρνησης του Ταγίπ Ερντογάν έχει γίνει άκρως προσωποκεντρικό. Κανείς δεν μιλάει για τίποτα αν δεν έχει λάβει την έγκριση του προέδρου της Τουρκίας». Για το ενδεχόμενο συνάντησης ή τηλεφωνικής επικοινωνίας του κ. Μητσοτάκη με τον κ. Ερντογάν τοποθετήθηκε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος. «Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει καμία προγραμματισμένη συνάντηση ή επικοινωνία», παραδέχθηκε ο κ. Στέλιος Πέτσας.
«Την τελευταία περίοδο οι Τούρκοι τεστάρουν τα πάντα από την ετοιμότητα της επιχειρησιακής αποτροπής, τη συνεννόηση μεταξύ των συναρμόδιων υπουργείων, τα σχέδια, τη δομή διοίκησης, την αλυσίδα λήψης αποφάσεων, τις επικοινωνίες, ακόμη και τα ρεπορτάζ στον ελληνικό Τύπο, πόσο μάλλον αν ετοιμάζονται για κάτι πιο σοβαρό», σημειώνει εμφατικά υψηλόβαθμος κυβερνητικός παράγοντας και διαπιστώνει: «Δεν είναι αδιανόητη η κλιμάκωση…».
Οταν ρωτάμε πού το πάει ο κ. Ερντογάν, ο συνομιλητής μας υποστηρίζει: «Οι Τούρκοι δεν θα σταματήσουν, δεν είναι τίποτα τυχαίο, ούτε αυτά που γίνονται είναι της πλάκας. Ολα όσα συμβαίνουν σήμερα θα αναπτύσσονται μέχρι το 2023 που συμπληρώνονται 100 χρόνια από τη δημιουργία της σύγχρονης τουρκικής δημοκρατίας.
Σε τρία χρόνια από σήμερα είναι και η επέτειος των 100 ετών από την υπογραφή της Συνθήκης της Λωζάννης. Η θεωρία της Γαλάζιας Πατρίδας δεν είναι μια μπούρδα, ο Ερντογάν θέλει να γίνει ο ηγέτης που ανέτρεψε τα κακώς κείμενα των διεθνών συνθηκών προς όφελος των Τούρκων, δεν πρέπει να χάνουμε χρόνο ψάχνοντας και εξηγώντας, πρέπει να συνεχίσουμε τη δράση για να του χαλάσουμε το σχέδιο που είναι σε πλήρη εφαρμογή».
Νέο προκλητικό σόου Ερντογάν με χάρτες
Ακόμη ένα σόου έδωσε το βράδυ της Δευτέρας ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Προκλητικός τόσο για τη μετατροπή της Αγιά Σοφιάς σε τζαμί όσο και για την ανατολική Μεσόγειο, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έφτασε στο σημείο να ζητήσει από την Ελλάδα να… «μάθει τα όριά της» πριν μιλήσει στην Τουρκία, απειλώντας ξεκάθαρα ότι αν δεν το κάνει, η Τουρκία ξέρει πως θα απαντήσει!
«Η Ελλάδα δεν μένει ήσυχη και πετάει διάφορα. Βγαίνει και λέει αβάσιμα πράγματα. Ποια είναι αυτή η χώρα που μιλάει έτσι; Τέτοιες κουβέντες τις λένε στην Τουρκία; Σε ποιον νομίζεις ότι μιλάς; Για μαζέψου λίγο. Για μάθε τα όριά σου! Αν δεν μάθει τα όριά της, η Τουρκία είναι εμφανές τί θα κάνει», είπε ο Ερντογάν.
Ο Τούρκος πρόεδρος έδειξε ξανά τον νέο χάρτη, τον οποίο είχε παρουσιάσει νωρίτερα ο υπουργός Ενέργειας της Τουρκίας. Σε αυτόν φαίνονται οι επτά περιοχές κοντά στην Κρήτη όπου η Τουρκία θέλει να κάνει έρευνες για φυσικό αέριο «πατώντας» στο τουρκο-λιβυκό μνημόνιο.
Ο Ερντογάν είπε ξανά ότι δεν πρόκειται να υπάρξει καμία υποχώρηση στα σχέδια για τις έρευνες στην ανατολική Μεσόγειο και απείλησε πως το πολεμικό ναυτικό της Τουρκίας είναι έτοιμο για όλα.
«Σε αυτόν τον πίνακα φαίνεται η περιοχή με τις ζώνες θαλάσσιας δικαιοδοσίας της Τουρκίας και της Λιβύης. Όποιος είναι έξυπνος γνωρίζει ότι η Τουρκία εδώ δεν πρόκειται να κάνει την παραμικρή υποχώρηση. Στο παρελθόν δεν είχαμε ούτε ερευνητικά πλοία, ούτε γεωτρύπανα. Τώρα, δόξα τω Θεώ, έχουμε 3 πλωτά γεωτρύπανα και 2 ερευνητικά πλοία και τώρα όλα βρίσκονται και συνεχίζουν να δουλεύουν στην περιοχή εδώ. Όλα αυτά τους έχουν ανησυχήσει πολύ (τους Έλληνες). Όταν έρθουν εδώ τα γεωτρύπανά μας, δεν θα έρθουν φυσικά για να κουνήσουν το μαντήλι. Θα τα συνοδεύουν φρεγάτες. Έρχονται εδώ προετοιμασμένα για το ο,τιδήποτε. Κοιτάξτε, εδώ έτσι και γίνει το παραμικρό λάθος, θα απαντήσουμε όπως πρέπει», είπε χαρακτηριστικά ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
«Δεν θα μας πει (η Ελλάδα) τί θα κάνουμε» είπε, αναφερόμενος στην Αγία Σοφία και τόνισε, «Τώρα σηκώνονται και λένε «χαλάρωσε». Μην κάνετε την Αγία Σοφία τζαμί. Την Τουρκία εσείς την κυβερνάτε ή εμείς; Στην Τουρκία υπάρχουν θεσμοί. Υπάρχει Βουλή, υπάρχει Συμβούλιο της Επικρατείας. Το ΣτΕ θα πάρει απόφαση και οι αρμόδιες αρχές θα προβούν στις απαραίτητες ενέργειες. Γι’ αυτό δεν θα πάρουμε ποτέ άδεια από εσάς, ούτε θα επιτρέψουμε να πάρουμε.
Ως κράτος δικαίου περιμένουμε τι θα αποφασίσει το ΣτΕ (για την Αγία Σοφία). Κι έπειτα, ανάλογα με την απόφαση που θα λάβει, θα γίνουν και τα απαραίτητα βήματα».
